Wil je beginnen met inmaken en je eigen voorraadkast vullen met de pure smaken van het seizoen? Goed idee! Het conserveren van voedsel in weckpotten is de perfecte manier om verspilling tegen te gaan en altijd iets heerlijks en gezonds in huis te hebben. In deze complete gids vind je de basisprincipes, simpele recepten en alle tips die je nodig hebt om met vertrouwen je eerste pot jam of pickles te maken.
De eerste keer dat een collega met inmaken begon en op kantoor een pot opende tijdens de lunch in de winter was magisch. Geurige bramenjam uit eigen tuin. Sindsdien zijn wij verslingerd aan de kunst en magie van het inmaken met onze weckpotten. Wat vroeger pure noodzaak was, is vandaag de dag een bewuste keuze. Voor smaak, voor gezondheid, en voor een duurzamere levensstijl. We willen minder verspillen en meer controle over wat we eten. Inmaken, met de iconische weckpot als trouwe bondgenoot, geeft je precies die vrijheid.
In deze gids ontdek je de simpele principes achter deze tijdloze kunst en krijg je inspiratie om zelf te beginnen.
De Basisprincipes: Hoe Inmaken Werkt
Inmaken voelt wellicht magisch, maar is gestoeld op een stukje logica. Het draait om het creëren van een omgeving waarin bacteriën en schimmels geen kans krijgen. Het is ontstaan in de tijd van Napoleon zodat soldaten hun rantsoenen langer konden bewaren tijdens lange veldtochten. Een perfect eindresultaat is gebaseerd op drie krachtige, natuurlijke principes:
Hitte
Door je gevulde, afgesloten pot te verhitten in een waterbad, dood je de micro-organismen die voor bederf zorgen.
Zuur
Micro-organismen houden niet van een zure omgeving. Door azijn of citroensap toe te voegen aan groenten (denk aan pickles) maak je ze op een natuurlijke manier houdbaar.
Vacuüm
Tijdens het verhitten ontsnapt er lucht uit de pot. Bij het afkoelen trekt het deksel zich vacuüm vast. Die bekende “plop” bij het openen is je kwaliteitszegel. Het bewijs dat je inmaak perfect is gelukt.
De Voordelen: Waarom Zelf Inmaken Geweldig is
Zelf inmaken is op alle fronten een winnaar, we nemen hieronder enkele grote voordelen van het inmaken van je eigen weckpotten door:
Puurder en gezonder
Jij bepaalt de hoeveelheid suiker en zout je gebruikt. Geen verborgen E-nummers of conserveermiddelen.
Intensere smaak
Echt rijpe, seizoensgebonden vruchten direct na de pluk verwerken? Die smaak is onvergelijkbaar en kun je optimaal behouden als je deze inmaakt.
Minder verspilling
Een overvloedige oogst uit de moestuin of een goede aanbieding op de markt? Het overschot krijgt een tweede leven in jouw weckpotten! Dit zorgt op lange termijn voor grote besparingen.
Meer voldoening
Er is niets zo bevredigend als een rij zelf gevulde potten in je voorraadkast. Je eigen werk, zichtbaar en bruikbaar. Zo werk je actief aan je eigen bewuste leefstijl.
Bij Natuurproduct geloven we in puur, zelfgemaakt en smaakvol leven. Inmaken past daar perfect bij. En het mooie is: je hebt er niet veel voor nodig.
Wat heb je nodig om zelf te starten met inmaken in weckpotten?
- Weckpotten
- Grote kookpan (of een weckketel)
- Trechter (optioneel)
- Tang of keukentang (optioneel)
- Schone theedoeken
- Thermometer (optioneel)
- Etiketten (optioneel)
De Basis van het Inmaken: Een Simpel Stappenplan voor Succes
Inmaken is een prachtig ambacht, geen hogere wiskunde. Het succes hangt af van één ding: hygiëne. Door de onderstaande stappen zorgvuldig te volgen, zorg je ervoor dat je creaties veilig, houdbaar en bovenal heerlijk zijn.
Fase 1: De Voorbereiding (Hygiëne is Alles)
Dit is de belangrijkste fase. Neem hier de tijd voor.
- Stap 1: Inspecteer je Materiaal. Controleer je weckpotten en deksels op barstjes, scherfjes of roest. Gebruik alleen perfect gave materialen. De rubberen ringen moeten soepel zijn; harde of uitgedroogde ringen sluiten niet goed af.
- Stap 2: Steriliseer de Potten. Om alle bacteriën en schimmels te doden, moeten je potten, deksels en ringen gesteriliseerd worden. De makkelijkste manier: leg alles 10-15 minuten in een grote pan met kokend water. Je kunt ze ook 15 minuten in een voorverwarmde oven op 120°C zetten. Laat de potten heet tot je ze gaat vullen.
- Stap 3: Bereid je Product. Maak je jam, compote of pickle-pekel klaar volgens je recept. Zorg ervoor dat het product heet is wanneer je de potten gaat vullen.
- Stap 4: Zet Alles Klaar. Zorg dat je een schone werkplek hebt. Leg een paar schone theedoeken, een soeplepel, en eventueel een trechter klaar.
Fase 2: Het Vullen van de Potten
- Stap 5: Vul de Hete Potten. Haal de hete, gesteriliseerde potten uit het water of de oven. Vul ze direct met je hete product (jam, augurken in hete pekel, etc.). Door heet in heet te vullen, voorkom je een ’thermische schok’ die het glas kan laten barsten.
- Stap 6: Vul tot de Rand (maar niet helemaal). Vul de potten tot ongeveer 1 centimeter onder de rand. Deze kleine luchtruimte is nodig om straks goed vacuüm te kunnen trekken.
- Stap 7: Maak de Randen Schoon (Cruciaal!). Dit is een stap die vaak wordt overgeslagen, maar essentieel is voor een goede sluiting. Veeg de rand van de pot perfect schoon met een stukje schoon keukenpapier. Zelfs een klein restje jam of siroop kan ervoor zorgen dat de pot niet goed vacuüm trekt.
Fase 3: Het Inmaakproces (Het Waterbad)
- Stap 8: Sluit de Potten. Leg de gesteriliseerde rubberen ring op het deksel en plaats dit op de pot. Sluit de pot af met de metalen klem.
- Stap 9: Plaats de Potten in de Pan. Leg een theedoek op de bodem van een grote kookpan. Dit voorkomt dat de potten gaan rammelen of barsten. Zet de gesloten potten op de theedoek. Zorg dat ze elkaar niet raken.
- Stap 10: Verhitten en Wachten. Vul de pan met heet water tot de potten minimaal 2-3 centimeter onder water staan. Breng het water aan de kook. Start de timer pas op het moment dat het water echt kookt. De exacte tijd hangt af van je recept (voor jam is dit bijvoorbeeld vaak 10-15 minuten).
Fase 4: Afkoelen en de Magische ‘Plop’
- Stap 11: Haal de Potten uit het Water. Haal na de kooktijd de potten voorzichtig met een tang uit de pan. Zet ze op een dubbelgevouwen theedoek op het aanrecht, uit de tocht.
- Stap 12: Geduldig Laten Afkoelen. Laat de potten 12 tot 24 uur volledig en ongestoord afkoelen. Verplaats ze niet. Tijdens het afkoelen hoor je misschien een ‘plop’-geluid – dat is je kwaliteitszegel! Het deksel trekt vacuüm.
- Stap 13: De Vacuüm-Check. Til de pot voorzichtig op aan alleen het deksel. Blijft het deksel stevig vastzitten? Perfect! Je pot is vacuüm en klaar voor de voorraadkast.
Fase 5: Bewaren en Genieten
- Stap 14: Labelen en Opbergen. Plak een etiket op de pot met de inhoud en de datum. Bewaar je potten op een koele, donkere plek zoals een voorraadkast. Zo kun je maanden later nog genieten van de pure smaak.
Eenvoudige inmaak ideeën voor beginners
Deze toepassingen zijn perfect voor beginners en laten de veelzijdigheid van de inmaakpot zien.
Klassieke aardbeienjam
De perfecte start voor elke beginner.
Zoetzure rode ui
Een snelle, makkelijke pickle die elke burger, salade of boterham beter maakt.
Simpele zuurkool (fermenteren)
Ontdek een andere, oeroude conserveringstechniek. Je hebt alleen kool en zout nodig.
Fruit shrub (drinkazijn)
Een verrassende, frisse toepassing. Maak een siroop op basis van fruit en azijn. Perfect voor verfrissende zomerse drankjes.
Veelgestelde vragen
Hoe lang is ingemaakte jam houdbaar?
Als de pot goed vacuüm is en koel en donker wordt bewaard, is jam minstens een jaar houdbaar. Vaak langer. Gebruik altijd je zintuigen bij het openen.
Kan ik zonder suiker inmaken?
Ja, zeker bij pickles en sommige compotes. Let wel op de houdbaarheid. Suiker is naast smaakmaker ook een conserveermiddel dus pas je verwachting daarop aan. Onze favoriete, pure hulp hiervoor is Citroenzuur.
Hoe het werkt: Citroenzuur verlaagt de pH-waarde van je inmaaksel, waardoor een zure omgeving ontstaat waar schadelijke bacteriën niet kunnen overleven. Zo vervangt het de conserverende rol van de suiker. Een theelepel citroenzuur per liter vocht is vaak al genoeg om van nature zuur-arme vruchten (zoals peren of vijgen) veilig te kunnen inmaken zonder een grote hoeveelheid suiker.
Wat is het verschil tussen wecken en fermenteren?
Bij wecken verhit je het product om micro-organismen te doden. Bij fermenteren laat je juist gewenste bacteriën hun werk doen. Het zijn beide conserveringstechnieken, maar met een ander doel en resultaat.
Is inmaken zonder hogedrukpan wel veilig?
Absoluut, zolang je je beperkt tot producten met een hoge zuurgraad. Fruit, jam, compotes en pickles (groenten in azijn) zijn van nature zuur en kunnen veilig worden ingemaakt in een normaal waterbad. Voor laag-zure producten zoals pure groenten, vlees of soep is een hogedrukpan absoluut nodig om risico’s zoals botulisme uit te sluiten.
Mijn jam is te dun, wat nu?
Geen paniek. Je kunt de jam opnieuw aan de kook brengen en iets langer laten inkoken. Of noem het een saus en serveer het over yoghurt of ijs. Elke “fout” is een leermoment!
Hoe weet ik zeker dat mijn pot vacuüm is?
Na het afkoelen druk je met je vinger op het midden van het deksel. Als het niet “klikt” of beweegt, zit de pot goed vacuüm. Een deksel dat bol staat of makkelijk in te drukken is, is niet goed afgesloten. Bij twijfel is het hoogstwaarschijnlijk niet goed gegaan.
Hoe voorkom ik dat mijn ingemaakte appels, peren of perziken zo snel bruin en onappetijtelijk worden in de pot?
Een heel herkenbaar probleem! Dat bruin worden heet oxidatie; een natuurlijke reactie van het fruit met zuurstof. Het geheime wapen van professionele inmakers hiertegen is Vitamine C-poeder.
Vitamine C is een krachtige antioxidant die de bruiningsreactie stopt voordat deze goed en wel kan beginnen. Het is smaakloos in kleine hoeveelheden en beschermt de prachtige, natuurlijke kleur van je fruit.
De pro-tip: Los een half theelepeltje Vitamine C-poeder op in een grote kom koud water. Leg je gesneden fruit direct in dit water terwijl je de rest voorbereidt. Je kunt ook een extra snufje toevoegen aan de siroop in de weckpot zelf. Het is de simpelste truc voor een professioneel en kleurrijk eindresultaat.
Klaar om Jouw Eigen Smaak te Vangen?
Inmaken is geen hype, maar een herontdekte kunst en ambacht. Het verbindt de seizoenen met ons eigen voedsel. En het mooiste? Je hoeft geen expert te zijn, zorgvuldig je recept volgen en je zintuigen volgen is voldoende. Gewoon beginnen, proeven en genieten.
Bekijk hier ons complete assortiment weckpotten en start jouw inmaak-avontuur.
Meer lezen
Kuchjes in de Stal? Zo Ondersteun je de Luchtwegen van je Paard!
Het is een herkenbaar geluid: dat zachte proestje in een stoffige stal, of een kuchje tijdens het pollenseizoen. Paarden hebben [...]
Lees verder
Gevriesdroogd Fruit: Puur, Supergezond en Verrassend Veelzijdig
Stel je voor: het is een grijze herfstdag en je verlangt naar die ene zonovergoten framboos van afgelopen zomer, maar [...]
Lees verder
Opgeblazen Buik? 5 Natuurlijke Tips voor een Rustige Spijsvertering
We kennen het allemaal: dat oncomfortabele, volle en opgeblazen gevoel na een te zware maaltijd of op een dag dat [...]
Lees verder
Een Snufje, Vleugje of Handje? Hoeveel is dat nou precies in de keuken?
Je bent halverwege een heerlijk recept… en dan begint het raden. Je hebt het perfecte recept gevonden. Je bent klaar [...]
Lees verder